Slim, stijlvol, circulair: recyclage van polykatoen met Circ

Begin 21e eeuw ontplofte de wereldwijde honger naar mode. Volgens een rapport van McKinsey steeg het aantal gekochte kledingstukken per persoon tussen 2000 en 2014 naar schatting met 60%, terwijl de levensduur van elk artikel werd gehalveerd. Tegenwoordig worden, volgens de Ellen MacArthur Foundation, elke seconde vrachtwagens vol textiel op vuilstortplaatsen gestort of verbrand. Het World Resource Institute waarschuwt met klem dat als deze tendens voortzet, de broeikasgasemissies van de mode-industrie tegen 2030 op met 50% oplopen.

Het grootste gedeelte van de ecologische voetafdruk die de productie van nieuwe kleding achterlaat, is afkomstig van grondstoffen, en katoen en polyester zijn de meest geproduceerde vezels ter wereld. Volgens Circ wordt voor de productie van katoen jaarlijks 1,3 miljoen hectare grond en 6 miljard m2 water gebruikt, terwijl de productie van polyester 70 miljoen vaten olie per jaar vereist en wel 3 keer zoveel koolstofemissies genereert dan katoen. Het milieu betaalt een enorme tol.

De hoogste tijd om in te grijpen

En toen was daar Circ, een innovator gevestigd in de VS die vastbesloten is om het verhaal van textielafval te herschrijven. “Grote problemen oplossen” is een van de belangrijkste richtlijnen van Circ, en dankzij hun filosofie voerden ze de toon aan met een gepatenteerd hydrothermisch proces waarmee afgedankte kleding kan worden gerecycled – katoen, polyester, maar bovenal polykatoenmengsels. Van deze zelfde materialen werd jarenlang gedacht dat ze onmogelijk te recyclen waren. Luke Henning, Chief Business Officer bij Circ vat deze revolutie het best samen: “We voeren de toon aan met een technologie die polykatoenafval weer omzet in de grondstoffen waarvan ze zijn gemaakt, zodat modemerken vezels kunnen hergebruiken en tegelijkertijd de schade aan de Aarde kunnen terugbrengen”.

Circ wist dat het oplossen van zo’n ingewikkelde uitdaging een ervaren en betrouwbare partner met diepgaande expertise in de procestechnologie vereiste en koos ervoor om met GEA in zee te gaan, in verband met zijn decennialange ervaring in verdamping, kristallisatie, warmteoverdracht, mengen, scheiding van vaste stoffen/vloeistoffen, distillatie en drogen – allemaal met het doel om PET-snippers uit afgedankte kleding te produceren en deze te gebruiken voor de productie van nieuwe kleding.

Wat klinkt als een eenvoudig en ongecompliceerd idee is in werkelijkheid een ingewikkeld proces dat een uniek, maatgemaakt installatieontwerp vereist. GEA gebruikte hiervoor alle ervaring die het had vergaard in procesontwerp en ging nog verschillende stappen verder met een nieuwe ontwerpruimte voor kristallisatie – een bijzonder uitdagende fase door de hoge temperatuur- en drukvereisten, maar ook het reologische gedrag (stroming en viscositeit) van de behandelde slurry. 

Er waren drie verschillende vestigingen van GEA in twee landen (Frankrijk en Duitsland) bij betrokken, met allemaal hetzelfde doel: het leveren van de exacte specificaties van Circ met de hoogste kwaliteit en de optimale energetische en economische waarde. Ze waren gemotiveerd om een van de dringendste problemen van onze tijd op te lossen: afval reduceren en circulariteit naar een industrie brengen die er al eerder mee worstelde. De inzet van Circ maakte grote indruk op Laurent Palierne, Evaporation & Crystallization bij GEA. “Het team van Circ was al even gepassioneerd als wij als het aankomt op de ontwikkeling van de perfecte installatie. De energie was zodanig dat de relatie veranderde in partnership”, vertelt hij. 

Later bleek dat de bewondering wederzijds was. “Het was een genot om met het engineeringteam van GEA samen te werken op hun ontwerpbureaus in Frankrijk”, aldus Farid Ghaderi, Senior Vice President of Engineering bij Circ. “Het ontwerpteam van GEA is bereid tot directe communicatie en is uiterst flexibel in het overwinnen van ontwerpuitdagingen. We kijken ernaar uit om met GEA verder te werken aan de ontwikkeling van het procesontwerp, waarmee Circ de eerste recyclagefaciliteit voor 100% polykatoentextiel ter wereld succesvol ten uitvoer zal brengen”.

Van een vorstelijke selectie tot het schrijven van geschiedenis

De innovatieve geest van Circ trok in 2023 wereldwijde aandacht toen ze finalist werden voor de prestigieuze Earthshot Prize, een award opgericht door Prins William om oplossingen die de planeet repareren en regenereren, in het zonnetje te zetten. Dankzij de erkenning verwierf de visie van Circ een wereldwijd publiek en trok nieuwe partners, investeerders en collaborateurs aan die maar al te graag hielpen om de kringloop in de mode te sluiten.

Onlangs, in mei 2025, kondigde Circ een monumentale sprong aan: de bouw van de eerste recyclage-installatie voor polykatoen op industriële schaal ter wereld in Saint-Avold, in het noordoosten van Frankrijk. Het nieuws, bekend gemaakt tijdens de prestigieuze Choose France Summit van President Emmanuel Macron, markeert een voor en na voor zowel Circ als de wereldwijde circulaire economie.

Deze vooruitstrevende faciliteit zal de eerste zijn om zowel post-consumer als postindustriële polykatoentextielen – die voorheen waren voorbestemd voor vuilstortplaatsen – te recyclen tot hoogwaardige cellulose en PET-materialen voor nieuwe kleding. Met gebruik van Circ’s gepatenteerde hydrothermische technologie zal de installatie katoen en polyester scheiden en terugbrengen naar een vorm die klaar is om nieuw leven te worden ingeblazen. Het proces gebruikt stromend water en hitte om polyester af te breken tot diens basismonomeren en om intacte celluloseketens uit katoen terug te winnen, en op die manier “Next Gen-vezels” te produceren die 130% minder broeikasgassen uitstoten dan die worden geproduceerd in de productie van maagdelijke vezels.

Als de Saint-Avold-installatie eenmaal in bedrijf is gesteld, zal ze 70.000 ton polykatoenafval per jaar verwerken, 200 banen creëren en een toonbeeld zijn voor toekomstige uitbreiding naar Noord-Amerika en Azië. De bouw gaat eind 2026 van start en volledige inbedrijfstelling is gepland voor 2028 – perfecte timing om te voldoen aan de Europese klimaatdoelstelling van een reductie van broeikasgasemissies van 55% tegen 2030 (vergeleken met niveaus in 1990).

“Dit is het moment waar we naartoe hebben gewerkt sinds de oprichting van Circ”, aldus Peter Majeranowski, President of Circ.

De medewerkers van GEA zijn enorm trots dat ze met Circ mogen samenwerken aan de kern van dit baanbrekende project – bovendien zijn ze zich bewuster dan ooit van de kracht van engineering om het onbereikbare mogelijk te maken. Terwijl de eerste recyclage-installatie voor polykatoen ter wereld zich voorbereidt om van start te gaan in Frankrijk, viert GEA dat ze Circ hebben geholpen te bewijzen dat de toekomst van de mode al even koolstofarm en circulair is als stijlvol.