Inteligentny, stylowy, zgodny z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym: recykling polycottonu w firmie Circ

Na początku XXI w. na całym świecie nastąpił gwałtowny wzrost apetytu na modę. Według raportu firmy McKinsey liczba elementów garderoby zakupionych na osobę wzrosła w okresie od roku 2000 do 2014 o 60%, a jednocześnie trwałość każdego z nich spadła o połowę. Dziś, zgodnie z danymi Fundacji Ellen MacArthur, w każdej sekundzie spalane lub wywożone na wysypiska śmieci jest tyle tekstyliów, ile mieści się w śmieciarce. Jeśli tendencja ta się utrzyma, poziom emisji gazów cieplarnianych z przemysłu modowego może wzrosnąć do 2030 roku o 50%, jak ostrzega World Resources Institute.

Największa część śladu węglowego powodowanego wytwarzaniem nowych ubrań pochodzi z produkcji surowców, spośród których najwięcej na świecie wytwarzanych jest materiałów bawełnianych i poliestrowych. Circ donosi, że do produkcji bawełny wykorzystuje się 3,3 miliona akrów ziemi oraz 6 miliardów metrów sześciennych wody rocznie, podczas gdy do produkcji poliestru zużywa się 70 milionów baryłek ropy rocznie i emituje się nawet 3 razy więcej dwutlenku węgla niż w przypadku bawełny. Wprowadzenie opłaty środowiskowej przeciąga się.

Działać należy teraz

Przedstawiamy Circ, innowacyjne amerykańskie przedsiębiorstwo zdeterminowane, by napisać nową historię zarządzania odpadami tekstylnymi. Jedną z podstawowych zasad Circ jest „Rozwiązywać poważne problemy”. Jest to także filozofia, dzięki której firma opatentowała hydrotermalny proces recyklingu wyrzuconych ubrań z bawełny, poliestru oraz – przede wszystkim – mieszanek polycottonu. Przez lata uważano, że materiały te nie nadają się do recyklingu. Luke Henning, Dyrektor do spraw biznesowych w Circ, świetnie podsumowuje tę rewolucję: „Jesteśmy pionierem technologii, która umożliwia odzyskiwanie odpadów z polycottonu i zamienianie ich w surowiec, aby marki modowe mogły ponownie wykorzystywać włókna tekstylne i ograniczać szkodliwy wpływ na środowisko tego procesu”.

W firmie Circ wiedziano, że stawianie czoła tak złożonym wyzwaniom wymaga doświadczenia oraz współpracy z niezawodnym partnerem posiadającym dogłębną wiedzę w zakresie technologii procesowej i dlatego postawiono na partnerstwo z GEA – firmą posiadającą kilkudziesięcioletnie doświadczenie w procesach odparowywania, krystalizacji, przesyłu ciepła, mieszania, oddzielania cząstek stałych od płynów, destylacji i suszenia. A wszystko to w celu wytwarzania wiórów poliestrowych z wyrzuconej odzieży i ich wykorzystywania do produkcji nowych ubrań.

To, co brzmi jak prosty i oczywisty pomysł, w praktyce oznacza złożony proces wymagający unikatowego, spersonalizowanego projektu zakładu. W tym celu GEA wykorzystała całe swoje doświadczenie w projektowaniu procesów i rozwinęła je o nowy projekt przestrzeni do krystalizacji – co stanowiło szczególnie trudny etap ze względu na wymogi w zakresie wysokiej temperatury i ciśnienia oraz właściwości reologiczne (związane z płynnością i lepkością) przetwarzanej zawiesiny. 

Proces objął trzy różne lokalizacje GEA w dwóch krajach (Francja i Niemcy), a wszystkie miały ten sam cel: zapewnić Circ dokładne specyfikacje o najwyższej jakości oraz optymalnej wartości energetycznej i ekonomicznej. Ich motywacją było rozwiązanie jednego z największych wyzwań naszych czasów: ograniczenie ilości odpadów oraz wprowadzenie standardów gospodarki o obiegu zamkniętym do przemysłu, który mierzył się z tym wyzwaniem. Laurent Palierne, Dyrektor ds. Odparowania i krystalizacji w GEA, pozostaje pod dużym wrażeniem ducha firmy Circ. „Zespół Circ podchodzi do rozwijania perfekcyjnego zakładu z takim samym zaangażowaniem jak my. Dzięki tej niesamowitej energii z naszej relacji zrodziło się partnerstwo” – opowiada. 

I jak się okazuje, było to zauroczenie odwzajemnione. „Współpraca z zespołem inżynierii GEA w ich biurach projektowych we Francji była czystą przyjemnością” – mówi nam Farid Ghaderi, Starszy wicedyrektor ds. Inżynierii w Circ. „Zespół projektowy GEA zawsze komunikuje się na czas i jest wysoce elastyczny w kwestii rozwiązywania wyzwań projektowych. Nie możemy się doczekać kolejnej współpracy z GEA nad dalszymi ulepszeniami projektu procesu, które pozwolą Circ wdrożyć pierwszy na świecie zakład recyklingu 100% surowców z polycottonu”.

Z królewskiej listy do historii

Innowacyjny duch Circ przyciągnął uwagę ludzi na całym świecie w 2023 roku, kiedy firma dostała się do finału prestiżowej nagrody Earthshot ufundowanej przez Księcia Williama w celu promowania rozwiązań, które przyczyniają się do uzdrawiania i usprawniania planety. Dzięki temu wyróżnieniu o wizji Circ usłyszeli ludzie na całym świecie, a także udało się przyciągnąć nowych partnerów, inwestorów i pracowników chcących pomóc domknąć tę pętle w świecie mody.

Niedawno, w maju 2025 roku, firma Circ zrealizowała monumentalny kamień milowy: budowę pierwszego na świecie zakładu przemysłowego recyklingu polycottonu w Saint-Avold, w północnowschodniej Francji. Informacja ta, podana w czasie prestiżowego wydarzenia Choose France Summit przez Prezydenta Emmanuela Macrona, stanowi kamień milowy zarówno dla Circ, jak i dla światowej gospodarki o obiegu zamkniętym.

Ten pionierski zakład będzie pierwszym, w którym tekstylia polycottonowe zarówno od konsumentów, jak i poprzemysłowe – które wcześniej lądowały na wysypiskach śmieci – będą poddawane recyklingowi w celu uzyskania wysokiej jakości celulozy oraz wiórów poliestrowych stosowanych do produkcji nowych ubrań. Dzięki wykorzystaniu w zakładzie opatentowanej technologii hydrotermalnej Circ bawełna będzie oddzielana od poliestru, a tym samym każdy z materiałów zyska nowe życie. W procesie wykorzystuje się wodę i ciepło pod ciśnieniem do rozkładania poliestru na podstawowe monomery i odzyskiwania nienaruszonych łańcuchów celulozowych z bawełny, co pozwala wytwarzać „włókna nowej generacji”, w przypadku których emisje gazów cieplarnianych są o 130% mniejsze niż w przypadku produkcji nowych włókien.

Po oddaniu do użytku zakład w Saint-Avold będzie przetwarzać 70 000 ton odpadów polycottonowych rocznie, zapewniając 200 miejsc pracy i stanowiąc flagowy projekt umożliwiający przyszłą ekspansję w krajach Ameryki Północnej i Azji. Budowa ma się rozpocząć pod koniec 2026 roku, a pełna operacyjność planowana jest na rok 2028 – co idealnie wpisuje się w europejskie założenie klimatyczne ograniczania emisji gazów cieplarnianych o 55% do roku 2030 (w porównaniu do poziomu z roku 1990).

„To chwila, na którą pracowaliśmy od momentu powstania Circ” – opowiada prezes Circ, Peter Majeranowski.

Praca z Circ nad tym przełomowym projektem stała się dla pracowników GEA powodem do wielkiej dumy oraz bardziej niż jakiekolwiek wcześniejsze doświadczenie zwiększyła świadomość potęgi inżynierii, która pozwala zmieniać to, co dotąd wydawało się niemożliwe. Podczas gdy pierwszy na świecie zakład recyklingu polycottonu przygotowuje się do wprowadzenia sprzedaży online we Francji, GEA celebruje współpracę z Circ, która dowiodła, że przyszłość mody jest nie tylko niskoemisyjna i oparta na gospodarce o obiegu zamkniętym, ale i pełna stylu.