İçecek işlemenin arkasındaki gerçek
18 Ocak 2023
Tavandan ısı kaybı, zararlı ve pahalı kimyasalların aşırı kullanımı, tahliyeden akıp giden su, eski tarz kazanların yaktığı yakıt… Uyanın, 2023’de yaşıyoruz! Artık bunlara gerçekten ihtiyacımız yok. Bu günlerde, eskinin getirdiği alışkanlıklardan kurtulmanın ve içecek fabrikanızı daha sürdürülebilir bir tarzda organize etmenizin bir yolu var. Sihrin arkasındaki cazibeli gerçek, Bütüncül Mühendislik Çözümleri (NEXUS - Entegre proses ve soğutma & ısıtma çözümleri) uzmanlarımızın güçlerini birleştirerek yaşadığınız zorlukları silip atmasında yatmaktadır. Tam da bunu yapmaktan hoşlanan GEA’nın iki parlak beyni ile bir sohbet ettik: İçecek prosesi uzmanı Franz-Josef Helms, ve soğutma ve ısıtma uzmanı Robert Unsworth.
İçecek müşterileri için neden NEXUS yaklaşımını öneriyorsunuz?
Robert Unsworth: “Geleneksel olarak bir proses tesisi, proses ve yardımcı tesisatların (soğutma ve ısıtma) bir bütün olarak ele alınmadığı iki ayrı kısım halinde tasarlanmaktadır. İnsanlar, belirli bir prosesin tasarım veya optimizasyonuna o kadar yoğun odaklanma eğilimi göstermektedir ki büyük resmi gözden kaçırmaktadırlar. Dünya genelinde içecek tesisi sahipleri ile konuştuğumuzda bunu daha iyi görebilmekteyiz. Yapmaya alıştığımız şey, bu iki kısmı bir araya getirerek birlikte iyi bir şekilde işlemelerini sağlamaktır. Tıpkı burada GEA’da yaptığımız gibi.”
Franz-Josef Helms: “Kesinlikle. Gördüğünüz gibi, her şey kalıpları kırmakla ilgili. GEA, hem proses hem de yardımcı tesisatlar konusunda eşsiz bir bilgi ve tecrübe avantajına sahiptir. Yakın işbirliği içerisinde çalışmaktayız ve müşterilerimizin de bunu yapmasını sağlamaya çalışıyoruz. Bunun her zaman kolay olmadığını biliyoruz, çünkü genişleme ve gelişmeye giden yolun genellikle disiplinler-arası talepler ve çakışan gereksinimler gibi zorluklarla dolu olduğu gerçeği ile karşı karşıyalar. Ve maalesef, bu da birçok fırsatın kaçırılması anlamına geliyor.”
GEA uzmanları Robert Unsworth (solda) ve Franz-Josef Helms (sağda)
Ve büyük resmi aklınızda tasavvur ettiğinizde, daha iyi bir ilerleme sağlayabilir misiniz?
Robert Unsworth: “Bu doğru. Bir tesis hizmetlerimizden tasarım prosesinin ne kadar erken aşamasında faydalanmaya başlarsa, çözüm ve beklentiler çok erken bir aşamada birbirleriyle örtüşeceği için daha sonra sorun çıkma ihtimali çok daha düşük olacaktır. Ve maliyet-etkin de olacaktır. Soğutma ve işleme ekipleri ortak bir hedef etrafında (yani maliyet ve enerjiden önemli ölçüde tasarruf) sıkı bir şekilde çalışmaya başladığında, en hayret verici geçişler elde edilebilmektedir. Biz bunun canlı örnekleriyiz, öyle değil mi FJ?”
Franz-Josef Helms: “Evet, proses bilgilerini ve soğutma & ısıtma bilgilerini bir araya getirerek, burada %0,5’lik ya da %1’lik bir kazançtan bahsetmiyoruz. Bu, ekipmanın belirli bir parçasını değiştirmek veya bir parametreyi doğru ayarlamak gibi küçük adımlarla alakalı bir mevzu değil. Şu anda, bütünsel yaklaşımımız olan NEXUS sayesinde, enerji kullanımını ve işletim maliyetlerini %30’a varan oranda düşürmek, CO2 ve NOx emisyonlarını %90’a kadar azaltmak mümkün olmaktadır. Buna, su ve kimyasal maddelerin tüketiminde ve ürün kayıplarında sağlanan önemli ölçüde azalış da eklendiğinde, tesisin tamamı %100 sürdürülebilir hale gelebilmektedir.”
GEA'nın Bütüncül Mühendislik Çözümleri ile sürdürülebilir tesis
Bu rakamlar gerçekten etkileyici. Bu rakamlar tüm içecek uygulamaları için geçerli mi?
Franz-Josef Helms: “Kesinlikle. İşin güzelliği de burada zaten. Bütünsel yaklaşımımız, herhangi bir boyuttaki projede her türlü uygulamada işe yaramaktadır. Projeniz ister sıfır bir yatırım isterse eski bir tesisi güncelleme yatırımı olsun ya da bira mayalamak veya meyve syu pastörize etmek için belirli bir sıcaklığa ihtiyacınız olsun fark etmez.”
Robert Unsworth: “Muhakkak. Çünkü, aslında her içecek fabrikasını büyük bir soğutucu gibi düşünebilirsiniz. Buraya giren her şey ılık veya sıcak bir ısı yaratır. Ve ısı da enerji demektir. Dolayısıyla, bu ısının israf edilmesine izin vermek ve hatta atılması için para ödemek yerine, bunu geri kazanmanın ve prosesin başka bir aşamasında yeniden kullanmanın yollarını araştırmaktayız. Ve daha sonra, düşük sıcaklıktaki ısıyı yakalayıp yüksek sıcaklıkta kullanılabilir bir ısıya yükselttiği için, kaynak tasarrufu sağlayan bir GEA ısı pompasının zincirde hayati ödeme sahip bir halka olduğu sonucuna varıyorsunuz.
Bakın, ısı pompaları evlerde ve bölgesel ısıtmalarda uzun bir süredir kullanılmaktadır, fakat endüstrideki kullanımı o kadar uzun süreli değildir. Bunun nedeni gıda, içecek ve süt ürünleri endüstrisinin daha yüksek ısılara ihtiyaç duymasıdır. GEA, ısı pompası teknolojisini geliştirmek için son yıllarda çok büyük bir çaba göstermiştir. Sonuç olarak, 90 Santigrat dereceyi ve üzerini bulan sıcaklıklar artık kolay bir şekilde elde edilebilmektedir ki bu da hitap ettiğimiz içecek proseslerinin çoğu için idealdir. Bunun da ötesinde, bir GEA ısı pompası kurulumu yapan müşteriler, tipik olarak suyu ısıtmak için kullanılan ve yakıtla çalışan kazanlarının tamamını olmasa da bir kısmını kullanımdan kaldırabilmektedir. Bu durum enerji tasarrufunu otomatik olarak desteklemekte ve CO2 emisyonlarını önemli ölçüde azaltmaktadır ve rüzgar jeneratörü gibi yeşil enerji kaynakları kullanılırsa bu daha da iyi bir sonuç sağlamaktadır.”
NEXUS, tüm içecek uygulamalarında fayda sağlıyor
Innocent’in Rotterdam’daki (Hollanda) yeni meyve suyu üretim tesisinde yaptığı da bu değil miydi?
Robert Unsworth: “Evet, innocent’in Rotterdam’daki yeni karbonsuz tesisi elbette güzel bir örnek ve bununla oldukça gurur duymaktayız. GEA web sitesindeki bir makalede bununla ilgili her şey yazmaktadır, fakat burada işaret etmek istediğim nokta, innocent’in bu özel projeye başlangıcından itibaren ön yargısız ve açık fikirli bir yaklaşım sergilemiş olması ve gezegen dostu, insan dostu ve maliyet-etkin bir fabrika yaratma vizyonlarını paylaşan aynı fikirdeki iş ortakları ile bir ekip oluşturmuş olmasıdır. Yeni tesis, enerjinin prosesin bir kısmında doğrudan veya dolaylı olarak geri kazanılmasını ve tesisin diğer kısımlarına aktarılmasını, aralarında biraz da ‘akıllı tampon’ çözümünü kullanarak sağlayacaktır. Enerji geri kazanımının yanı sıra, su ve kimyasal madde tüketimini azaltmak, ham madde ve ürün kaybını düşürmek için de büyük bir efor sarf edilmiştir.”
GEA ısı pompası teknolojisi ile çalışan GEA meyve suyu termal işleme sistemi
Toplam Sahip Olma Maliyeti üzerindeki etkisi önemli seviyededir ve çevre üzerindeki etkisi ise muazzamdır.
Robert Unsworth: “Bu doğru. Ve şu anda buna dünya genelinde büyük bir ihtiyaç var. Enerji veriminin, küresel iklim hedeflerine yardımcı olmak için gerekli emisyon azaltımlarının potansiyel bir yüzde 40’lık dilimine tekabül etmekte olduğunu unutmayalım. Dolayısıyla, standartları yakalamada başarılı olup olmamamız konusunda endüstriyel bir oyuncu olarak sorumluluğumuz muazzamdır.”
GEA soğutma ve ısı pompaları tesisi
Peki, Bütüncül Mühendislik Çözümlerine geçiş pahalıya mı mal olmakta?
Robert Unsworth: “Yeterince erken düşünürseniz, hayır! Bir ısı pompasına ihtiyacınız olabilir, fakat soğutma tesisinizde bir kazana ya da kondensere ihtiyacınız olmayacaktır. Muhtemelen bir termal tampona da ihtiyacınız olmasına rağmen, yaklaşık aynı maliyeti bulmaktadır, belki biraz daha fazla olabilir ama kesinlikle önemli bir fark yoktur. Burada da altın kural geçerli: büyük resme bakın. Biraz daha fazla sermaye yatırımı yapmanızı gerektirmekle birlikte, işletim maliyetleri büyük ölçüde azalmakta ve amortisman süresi de oldukça kısalmaktadır.”
Öyleyse demek istediğin, karbonsuz üretim içecek endüstrisinde de mümkün?
Robert Unsworth ve Franz-Josef Helms: “İşte tam olarak yapmaya çalıştığımız bu.” (her ikisi de güler)
